Moduł II

              Nie będzie dla nikogo pewnie zaskoczeniem, jeżeli padnie stwierdzenie, że aby w zespole praca była efektywna oraz by zespół, jak i każda z jednostek była zadowolona i chętna do pracy, potrzebna jest motywacja. Jednak każdy potrzebuje innego rodzaju motywacji, a także z czasem zmienia się nacisk bądź zapotrzebowanie na inny rodzaj motywacji. Co możemy, więc zrobić, aby każdy z pracowników czuł się doceniony i potrzebny, a także miał poczucie spełnienia i sensu swojej pracy?

Co motywuje ludzi

              Oczywiście najbardziej przyziemnym motywatorem będzie realizowanie potrzeb fizjologicznych. Chodzi tu o takie dobra, jak na przykład ulubiony posiłek, pyszny deser, wypoczynek. Jednak w pracy trudno o nagrodzenie kogoś za świetnie wykonaną pracę jedzeniem albo możliwością dłuższego snu. Takie rzeczy należą już bardziej do sfery prywatnej oraz organizacji własnego czasu. To, co możemy zrobić w zespole, to motywować siebie nawzajem. Chęci do pracy może dodać fakt, że pracę wykonujemy z sensem oraz to, że obok nas są ludzie, którzy mogą nas w każdej chwili wesprzeć w działaniach. Istotny jest lider czy menadżer, którego można prosić o pomoc, radę lub ocenę. Podobnie działa to w drugą stronę, kiedy to ja przyczynię się do pomocy komuś z mojego zespołu. Jednak należy zwrócić uwagę na to, aby pomoc nie stała się za jakiś czas wykorzystywaniem. Dobre serce jednego pracownika może za bardzo przypodobać się drugiemu, a więc lepiej upewnić się, czy każdy na pewno wykonuje należyte obowiązki i zbyt często nie porzuca ich na rzecz innych.

           Udzielanie pomocy albo ścieżka własnej kariery zazwyczaj niesie ze sobą również ambicje. Albo realizowanie się w swojej wymarzonej pracy, albo dążenie do niej, osiągając po drodze inne sukcesy. Każdy krok do tego, jakie stanowisko chcemy osiągnąć, jest ogromnym motywatorem, aby jeszcze bardziej się starać. Jak również efekty naszej pracy, które mówią, że jest ona czemuś lub komuś potrzebna, dają nam motywację do dalszych działań i wpływają na poczucie ich sensu.

              W czasach walki o dobry status, rozwój, zapewnianie sobie najlepszego komfortu życia są pieniądze. One zawsze są dobrym motywatorem. Nie jest wykluczone, że niektórzy z Twojego zespołu czy ogółem mówiąc z Twojej firmy, wykonują swoją pracę niekoniecznie z powołania, ale ze względu na potrzeby zarobkowe. I być może nawet, jeśli świetnie sprawdzają się na swoim stanowisku, to nie zostaną przy swojej posadzie, kiedy nagle pojawi się bardziej korzystna finansowo oferta. Możliwa jest również inna opcja, kiedy pracownik jest związany z firmą, jednak mimo upływu czasu i przypływu doświadczenia, zbyt długo pozostaje przy tym samym wynagrodzeniu, tytule lub pełnionej funkcji. Czasem wszystko inne może być jak najbardziej odpowiednie, jednak motywatorem i zachętą może stać się podwyżka, a czasem to nie wystarczy i pracownik zacznie oczekiwać zasłużonego awansu. Oczywiście obok comiesięcznej pensji, jeszcze większą przyjemność i motywację sprawią wszelkie benefity, dodatki uznaniowe i nagrody z określonych okazji, jak na przykład święta lub za zasługi. Doceniony pracownik z pewnością poczuje się nieprzeciętnie.

              Aby praca była motywacją, musi być ona interesująca. Lepiej będzie się pracowało, wówczas, gdy to, co będzie należało do obowiązków, będzie ciekawe, satysfakcjonujące albo różnorodne. A po za tym, że praca nie będzie stanowiła rutyny, warto więc zadbać o odpowiednie i sprzyjające otoczenie. W firmie może na to wpływać światło dzienne i sztuczne, umiejscowienie stanowiska i dostęp do potrzebnych przyborów i narzędzi. W przypadku pracy zdalnej organizacja miejsca pracy to już kwestia indywidualna oraz zależna od możliwości poszczególnych osób. Sama kwestia komunikacji i przekazywania poleceń musi być przejrzysta. Znacznie łatwiej będzie zaangażować się w pracę, kiedy będziemy mieli jasno określone obowiązki i ułożony konkretny plan. Raczej nikt nie lubi i nie chce pracować, kiedy wokół panuje harmider, a lider wciąż wdraża nowe pomysły bez ukończenia czy podsumowania wcześniejszych.

              Każdy z nas jest indywidualną jednostką i ma sprecyzowane cele, a ponadto poza pracą prowadzi także życie prywatne. W zależności od wieku czy obranej ścieżki potrzebuje czasu na kontunuowanie edukacji, opiekę nad dzieckiem lub chorym członkiem rodziny, albo może dopiero budowanie swojej rodziny. Nagrodą i motywatorem dla takiego pracownika z pewnością stanie się czas. Oczywiście wszelkie nadgodziny wynikające z natłoku obowiązków mogą przekładać się na dodatkowe, należyte wynagrodzenie, jednak mogą zaważać, na jakości wypoczynku i realizowaniu się w życiu poza pracą. Równie sporym utrudnieniem mogą być odległości pokonywane między pracą, a domem, wymóg dostępności pod służbowym telefonem i natychmiastowej reakcji czy konieczność dłuższych wyjazdów lub wydłużenia dnia pracy. Czas poświęcony na wykonywaną pracę, może wpłynąć na jakość edukacji lub wypoczynku. Odległości, pracoholizm czy praca po godzinach nawet w domu może przeszkodzić w budowaniu związku czy rodziny i pogorszyć relacje, nie wspominając już o opiece nad jej członkami, wychowaniu i czasu spędzonym z dziećmi. Czym są pieniądze i awanse, kiedy burzy się przy tym nasze życie prywatne? Kiedy dzieci mówią nam, że nie spędzamy z nimi prawie w ogóle czasu? Dlatego należy szanować czas pracy każdego pracownika. Nie zawsze można pozwolić sobie na zwalnianie pracownika na każdą prośbę, jednak warto pamiętać o należnym urlopie ze względu na opiekę nad członkiem rodziny i o przestrzeganiu norm czasowych w pracy. A delegowanie pracowników na długi okres czy propozycję posady z dala od jego miejsca zamieszkania warto przedyskutować i może zamienić w pierwszym przypadku na szkolenie albo w drugim, o ile jest to możliwe, na zorganizowanie etatu w bliższej okolicy.

              Dzięki pandemii koronawirusa nabrała popularności praca zdalna, która stosowana była już w zasadzie od dawna, jednak dopiero konieczność walki z wirusem i wprowadzone obostrzenia jedne firmy skłoniły, a inne zmusiły do opracowania nowej strategii, która pomogłaby przemienić stacjonarne obowiązki w równie prężnie działające home office. Ten krok wielu pracodawcom otworzył oczy i poszerzył możliwości zatrudniania i realizacji zadań. Dlatego przewiduje się, że nawet po skończonej walce, niektóre stanowiska nadal w pełni lub chociaż częściowo będą mogły pozostać realizowane w formie zdalnej. Możliwość zdalnej pracy to kolejny motywacyjny element, który ma kilka odnóg korzyści. Przy omówionej w poprzednim temacie, odpowiedniej organizacji pracy, może zwiększyć efektywność poprzez zaoszczędzenie czasu potrzebnego na dotarcie i przygotowanie się do pracy, a także pozwoli spędzić więcej czasu z rodziną lub na poświęcenie go na osobiste cele. Osobom ambitnym, rozwijającym się i potrzebującym większych zarobków da szansę na wykonywanie drugiej, równoległej pracy. Albo ułatwi lub umożliwi opiekę nad członkiem rodziny.

Jakie czynniki pomogą w motywacji

              Mówiąc o narzędziach i sposobach, które mogą przyczynić się do motywowania zespołu lub poszczególnych pracowników, możemy wymienić publiczne i oficjalne nakreślenie celów. Jeżeli plan działań zostanie przedstawiony jasno wraz z tym, co się stanie, kiedy zostanie bądź nie zostanie on doprowadzony do końca, położy on nacisk na chęć lub konieczność pracy. Raczej nikt nie będzie chciał odczuć na sobie konsekwencji niezrealizowanego celu, ale będzie wolał poczuć ulgę i zadowolenie z efektów i ukończenia projektu. Nawet, jeżeli cel nie zostanie jasno przedstawiony przed zespołem lub będzie dotyczył konkretnej jednostki, to ogromną motywacją może stać się opowiedzenie o swoich planach i celach. Znajdzie to odbicie w zainteresowaniu osób, do których skierujemy informacje o naszych poczynaniach. Będą one ciekawe postępów i rezultatów, a więc motywacją będzie to, aby ich nie zawieść, a wręcz zaprezentować się jak najlepiej. Równie dobrą opcją jest pisanie o celach firmy, zespołu czy osobistych w mediach społecznościowych, co również, jak w poprzednim przykładzie, może stać się motywatorem przez zainteresowanie i wsparcie odbiorców.

              Motywacja zależna jest także od dobrej organizacji przełożonego. Kiedy ten będzie przekładał swój stres i pośpiech na swój zespół i poszczególnych jego członków oraz nie potrafił dobrze rozdysponować zadań i żonglował nimi, przekazując i odbierając kolejne polecenia, wpłynie to negatywnie i dezorientująco oraz spowolni pracę, zamiast oddziaływać na jej postęp.

              Wspomniany wyżej czas i zapewnienie sobie jakości życia są również poniekąd elementami przyczyniającymi się do motywacji i efektywności w pracy. Nasz czas pracy i jej efektywność przekładają się na pieniądze, jakie zarabiamy. Nie chodzi tu o to, aby stać się w pracy robotem, który bezwzględnie wykonuje swoje obowiązki, jednak o to, aby mieć głowę wolną od „rozpraszaczy”. A rozproszyć i odciągnąć nas mogą elementy takie jak: przeglądanie social mediów, chaos w pracy czy siedzące w głowie, prywatne problemy. Czyli choćby to, co mamy wymienione wyżej, a więc trudności w ułożeniu sobie związku, czekające na nas dzieci, chory członek rodziny, trudność pogodzenia pracy z edukacją, kłótnia z kimś bliskim czy inne problemy. O ile pewnych rzeczy się nie uniknie, to jednak na pewne mamy wpływ. Więc dobrze wśród swoich obowiązków, czasu, pokonywanych odległości, dodatkowych zajęć przemyśleć, co naprawdę trzeba, a co można wykonać.

              Podobnie jak motywacyjne są tytuły i awanse, równie dobrze motywuje możliwość wpływania na innych i bycia poważanym w zespole. Moment, kiedy czujemy, że jesteśmy potrzebni, a nasze zdanie jest istotne w działaniach zespołu ponownie, jak inne wymienione motywatory, przyczynia się do zwiększenia chęci pracy. Jednak, aby być wpływowym i poważanym, potrzeba trochę aktywności i perswazji. Z innej zaś strony, także przydatne i podnoszące motywację są zespołowe spotkania poświęcone dyskusji nad projektem. Tak, więc i podczas pracy zdalnej, należy pamiętać o wspólnych spotkaniach, aby móc wypromować siebie, swoje działania i pomysły.

              W każdej pracy, pracownik musi być dla pracodawcy ważny oraz powinien się rozwijać. Aby praca nie stała się rutyną, tylko mogła satysfakcjonować, dobrze urozmaicić ją o szkolenia i ścieżki rozwoju takie jak na przykład nowe wyzwania. Podnoszenie kwalifikacji, uzupełnianie wiedzy, wzbogacenie doświadczeń mogą sprawić, że praca wyda się lżejsza, szybsza.

              Podsumowując, jako lider lub menadżer dowiedz się, jakie cele i ambicje mają członkowie Twojego zespołu. Wspieraj ich w działaniach, zamiast spowalniać ten proces. Zachęcaj do rozmowy i angażowania się w projekty zespołowe. Staraj się dopasowywać zadania do ich czasu i możliwości. Podkreślaj wagę ich roli. Upewnij się, że ich wynagrodzenie jest adekwatne do wykonywanych przez nich obowiązków, albo czy są na drodze do zasłużonego awansu. Planuj pracę i przedstawiaj cele jasno, tak by nie powodować chaosu.